आर्थिक क्षेत्रका विशेष गतिविधी

Wednesday, January 21, 2015

चिनियाँ जहाजमा समस्यै समस्या

निगमले सरकार गुहा-यो
चिनियाँ जहाजमा समस्यै समस्या

केदार दाहाल
काठमाडौं, ६ माघ- नेपाल वायुसेवा निगमले चिनियाँ जहाजमा देखिएका समस्या समाधान गर्न संस्कृति, पर्यटन तथा नागरिक उड्डयन मन्त्रालय गुहारेको छ । चिनियाँ जहाजबाट निगमलाई फाइदाभन्दा घाटा बढी हुने देखिएपछि निगम मन्त्रालयको शरणमा गएको हो ।
निगमले अहिलेसम्म एमए ६० र वाई १२ गरी २ वटा मोडल भिœयाएको छ । यिनै मोडलका थप ४ वटा जहाज ल्याउने उसको तयारी छ । वाई १२ को ‘पर्फमेन्स’ औसत भए पनि एमए ६० निगमका लागि ‘सेतो हात्ती’ भएको छ ।
निगमका अनुसार विभिन्न समयमा बिग्रिएर एमए ६० ग्राउन्डेड हुँदा अहिलेसम्म २ करोड रुपैयाँभन्दा बढी रकम मर्मतमै सकिएको छ । एउटै सामान १ करोड रुपैयाँभन्दा बढी तिरेरसमेत फेर्नु परेको छ । जहाज ग्राउन्डेड भएपछि ठूलो परिमाणमा यात्रु तथा आम्दानी गुमाउनु परेको निगमको भनाइ छ ।
चीन सरकारले दिएका यी दुवै जहाज अनुदानका हुन् । अनुदानमै पाए पनि मर्मतमा अत्यधिक समय र लगानी लागेका कारण निगमलाई यो जहाज ‘निल्नु न ओकल्नु’ भएको छ । एमए–६० मा अत्यधिक समस्या देखिएपछि कूटनीतिक रूपमै समस्या समाधानका लागि मन्त्रालय गुहार्नुपरेको निगम प्रवक्ता रामहरि शर्माले बताए । उनका अनुसार चिनियाँ जहाज निर्माता कम्पनीले समेत पर्याप्त सहयोग नगरेपछि निगमले सरकारमार्फत पहल थालेको हो ।
चीनले वाई–१२ ई र एमए–६० अनुदानका रूपमा दिएको छ भने दुइटा वाई १२ ई र एमए–६० निगमले सरल ऋणमा खरिद गर्दैछ । “अहिलेका जहाजको समस्या समाधान नभई नयाँ जहाज ल्याउने प्रक्रिया रोकेका छौं,” शर्माले भने ।
निगमका अनुसार जहाज निर्माता कम्पनीले यूनतम सुविधासमेत उपलब्ध गराएको छैन । “जहाज ग्राउन्डेड भएका बेला आवश्यक पर्ने स्पेयर पार्ट्स २४ देखि ४८ घण्टाभित्र उपलब्ध गराउनुपर्नेमा हप्तौंसम्म पनि चुप लागेर बस्दा समस्या आएको छ,” शर्माले भने, “त्यसमाथि चिनियाँ कम्पनीले पार्टपूर्जामा अरुभन्दा महँगो मूल्य असुल गरेको छ, माथिल्लो निकायबाट समाधान नगरी नहुने भयो ।”
निगमको उक्त जहाज उडान थालेको ७ महिनामध्ये साढे २ महिना ग्राउन्डेड भइसकेको छ । यसबाट निगमले जहाजको आम्दानीभन्दा खर्च धेरै बेहोरिसकेको छ ।
६ वटा चिनियाँ जहाज किन्न निगमलाई एक्जिम बैंकमार्फत ६ अर्ब ६७ करोड १० लाख रुपैयाँ अनुदान तथा सहुलियत ऋण उपलब्ध गराइएको हो । त्यसमध्ये २ अर्ब ९४ करोड १० लाख रुपैयाँ एमए–६० र एउटा वाई–१२ ई अनुदानमा लिन उपयोग गरिनेछ । बाँकी ३ अर्ब ७२ करोड ८० लाख रुपैयाँमा एउटा एमए ६० र ३ वटा वाई १२ ई जहाज खरिद गर्ने सम्झौता छ ।
निगमले मन्त्रालयलाई जहाजको समस्याका विषयमा १२ पृष्ठ लामो फाइल तयार गरी पठाएको छ । जहाज कम्पनीले न्यूनतम विषय— स्पेयर पार्टस्, पाइलट तालिम, मर्मत सुविधालगायतमा ध्यान दिनुपर्ने सुझाव दिइएको शर्माले बताए
५६ सिट क्षमताको एमए ६० जहाज अहिलेसम्म ५ पटक (७३ दिन) ग्राउन्डेड भइसकेको शर्माले बताए । “विभिन्न कारणले गर्दा ५ चोटि ग्राउन्डेड भइसकेको छ, यसले गर्दा निगमलाई करोडौं घाटा लागिसकेको छ,” उनले भने ।

No comments:

Post a Comment