निगमले बोइङ विस्थापन नगर्ने

– डेढ अर्ब खर्चिएपछि ६ वर्ष सजिलै उडाउन सकिन्छ भने किन विस्थापन गर्ने ? ः प्रवक्ता शर्मा
केदार दाहाल
काठमाडौं, १४ पुस – नेपाल वायुसेवा निगमले हाल सञ्चालनमा रहेका दुइटा बोइङ जहाज तत्काल विस्थापन नगर्ने भएको छ । अन्तर्राष्ट्रिय उडान गरिरहेका बोइङ–७५७ मोडलका दुवै जहाजले राम्रो आम्दानी गरिरहेको र नयाँ एयरबस–३२० भन्दा पनि लामो रुटमा उडान गर्न सक्ने भएकाले आवश्यक मर्मत गर्रे तर विस्थापन नगर्ने निर्णय निगमले लिएको छ । निगम प्रवक्ता रामहरि शर्मा भन्छन्, “जहाज कहिल्यै पुरानो हुँदैन, इन्जिन निश्चित समयावधिमा फेरेपछि फेरि नयाँ हुन्छ, त्यसैले अझै ७–८ वर्ष सजिलै उडान गर्न सकिन्छ ।”
यसअघि सञ्चालक समितिले सन् २०१६ भित्र बोइङ विस्थापन गरिसक्ने निर्णय गरेको थियो । निगमजस्तो सानो कम्पनीले बोइङ र एयरबस दुवै कम्पनीका जहाज धान्न नसक्ने भन्दै विस्थापन गर्नुपर्ने आवाज एकथरीले उठाउँदै आएका छन् । निगमका दुइटा बोइङले वार्षिक ५ अर्ब रुपैयाँ आम्दानी गर्दै आएका छन् ।
सन् १९८७ मा निगमले अन्तर्राष्ट्रिय उडानका लागि दुइटा बोइङ–७५७ किनेको थियो । “४ महिनाभित्र बोइङ–७५७ एसीबीको एउटा इन्जिन फेरेपछि अर्को ६ वर्षसम्म सजिलै बिजनेस दिनेछ,” शर्माले भने, “अर्को बोइङको भने अर्को वर्षमात्र फेरे हुन्छ ।” उनका अनुसार एउटा इन्जिन फेर्न १ अर्ब ५० करोड रुपैयाँहाराहारीमा खर्च हुन्छ । निगमले बोइङ–७५७ एसीबीलाई सी–चेकका लागि सिंगापुर पठाइसकेको छ ।
निगमले हाल २ वाइड बडी जहाज खरिदका लागि अध्ययन केन्द्रित गरेकाले पनि न्यारो बडीका यी बोइङ विस्थापनको नीति स्थगन गरेको हो । यसअघि निगमले तयार पारेको सन् २०१५–२४ व्यावसायिक योजनामा भने बोइङ विस्थापन गरेर नयाँ खरिद गर्ने कुरा उल्लेख थियो ।
१९० सिट क्षमताको बोइङ–७५७ मार्फत निगमले साउदी अरबको दमाममा समेत उडान गर्ने तयारी गरेको छ । यो रुटमा गत वर्ष खरिद गरिएको एयरबस–३२० ले उडान भर्न सक्दैन । “क्षेत्रीय लामो रुटमा बोइङ नै उत्तम जहाज भएकोले पनि तत्काल विस्थापनभन्दा मर्मत गरेर अधिकतम फाइदा लिने रणनीति हो,” शर्माले भने ।
निगमले यसअघि प्राविधिक जनशक्तिको व्यावसायिक स्तर सामान्य रहेको, तिनै जनशक्ति पनि पर्याप्त नभएको तथा बोइङको मर्मत खर्चिलो हुँदै गएको भन्दै नयाँ जहाज थप्ने र पुराना विस्थापन गर्ने निर्णय लिएको थियो । तर, निगमकै केही उच्च अधिकारीले यही निर्णयलाई आधार बनाएर पुरानो प्रवृत्ति दोहोरिने सक्ने आशंका गरेका थिए । ०५० मा निगमले २ बोइङ ढल्द्यल् जर्मनीलाई विमान कौडीको भाउमा बेचेको थियो । त्यतिबेला युरोपमा उडान गरिरहेका दुवै जहाजको मूल्य १२ करोड रुपैयाँमात्र लिइएको थियो । यसैलाई आधार मानेर सञ्चालक समिति विस्थापनभन्दा मर्मततिर लागेको हो ।
बोइङ–७५७ ले १८ महिना अथवा ५ हजार घण्टा उडान गरेपछि सी–चेकिङ र ओभरअल चेकिङ गर्नुपर्छ । यसमा निगमको २ अर्ब रुपैयाँजति खर्च हुन्छ । एउटा जहाजको इन्जिन ओभरअल चेकिङ गर्न ५५ करोड, सी–चेकिङ गर्न २५ करोड तथा स्पेयर पार्ट्सका लागि २० करोड रुपैयाँ हाराहारीमा खर्च हुने गरेको छ ।