हिमाल संरक्षणमा पहल गर्न आग्रह

सगरमाथा दिवस मनाइयो
काठमाडौं, १५ जेठ
नेपाली पर्यटन क्षेत्रको प्रमुख आधार नै पर्वतारोहण भएकाले यसको संरक्षण, सम्वद्र्धन र प्रवद्र्धनका लागि सबै क्षेत्रको विशेष चासो रहनुपर्ने पर्वतारोहणसँग आबद्ध व्यवसायी तथा सरोकारवालाहरूले बताएका छन् । पर्यटन तथा नागरिक उड्डयन मन्त्रालयले चौथो सगरमाथा दिवसका अवसरमा आइतबार आयोजना गरेको कार्यक्रमका सहभागीहरूले नेपालको मौलिक पहिचान नै पर्वतारोहण भएकोले त्यसलाई बचाइराख्नुपर्ने बताएका हुन् ।
सन् १९९३ मे २९ का दिन सर एडमन्ड हिलारी र तेन्जिङ नोर्गे शेर्पाले विश्वकै अग्लो सगरमाथा आरोहण गरेको दिनलाई स्मरण गर्दै मन्त्रालयले चार वर्षअघिदेखि दिवसका रूपमा मनाउँदै आएको छ ।
दिवसकै अवसर पारेर संस्मरण हुलाक टिकटसमेत सार्वजनिक गरिएको छ । सगरमाथाको तस्बिरअंकित लोगोसहितको टिकट पर्यटनमन्त्री खड्गबहादुर विश्वकर्माले सार्वजनिक गरेका हुन् ।
कार्यक्रममा मन्त्रालयले सगरमाथा पुरस्कार र तेन्जिङ हिलारी पुरस्कारसमेत प्रदान गरेको छ । विश्वका १४ वटा ८ हजारभन्दा अग्ला हिमालको आरोहण गरेबापत मिङ्मा शेर्पालाई १ लाख रुपैयाँ धनराशिको सगरमाथा पुरस्कारद्वारा सम्मान गरिएको छ । त्यस्तै, सन् २००३ देखि पर्वतारोहणको समयमा बेसक्याममा रहेर आरोहीलगायतको स्वास्थ्य उपचारमा सहयोग गरेबापत न्युजिल्यान्डका नागरिक डा. लुवान फेयरलाई ५० हजार रुपैयाँ धनराशिको पुरस्कार प्रदान गरिएको छ ।
उता, ट्रेकिङ एजेन्सी एसोसिएसन अफ नेपाल (टान)ले प्रत्येक दुई वर्षमा सगरमाथा दिवसकै अवसर पारेर प्रदान गर्दै आएको तीन विधाका पुस्कार आइतबार वितरण गरेको छ । २५ हजार रुपैयाँ धनराशि पुरस्कार रहेको टान एभरेस्ट अवार्डबाट पत्रकारद्वय सुशील भट्टराई र शीला पाण्डेलाई सम्मानित गरिएको छ । त्यसैगरी टानले पासाङ ल्हामु शैक्षिक अवार्डबाट छाया शर्मा तथा डा. हर्क गुरुङ अवार्डबाट ‘गन्तव्य नेपाल’ मासिक पत्रिकालाई सम्मान गरेको छ ।
कार्यक्रममा मन्त्री विश्वकर्माले पर्यटन क्षेत्रमा महत्वपूर्ण मानिएको पर्वतारोहणलाई व्यवस्थित बनाउने प्रतिबद्धता जनाए । मन्त्रालयका सचिव डा. गणेशराज जोशीले पर्वतारोहणको संरक्षणलाई ध्यान दिँदै आगामी वर्षमा सरकारले पर्वतारोहण सुधारका कार्यक्रम ल्याउने जानकारी दिए ।
नेपाल पर्यटन बोर्डका कार्यकारी अधिकृत प्रचण्डमान श्रेष्ठले हिमाल र त्यसमध्ये पनि सगरमाथाले नेपाललाई संसारमा चिनाएको उल्लेख गर्दै यसको संरक्षणमा नेपालको मात्रै नभई विश्व समुदायको ध्यान जानुपर्ने उल्लेख गरे ।
कार्यक्रममा पर्वतारोहण प्रशिक्षार्थीलाई प्रमाणपत्र तथा वसन्त ऋतृमा आरोहण गर्ने स्वदेशी एवं विदेशी आरोहीलाई पनि सम्मान गरिएको थियो ।
पर्यटन वर्ष २०११ को वसन्त ऋतुमा ९२ आरोहणदलले पर्वतारोहण गरेकोमा २६ वटा दल सगरमाथा चढेका थिए । पर्वतारोहणबाट नेपाल सरकारले प्रत्येक वर्ष २५ करोडभन्दा बढी रोयल्टी प्राप्त गर्दै आएको छ । नेपाल सरकारले ३ सय २६ वटा हिमाललाई मात्र पर्वतारोहणका लागि खुला गरेको छ ।
बिश्वभर ८ हजार मिटरभन्दा अग्ला हिमाल १४ वटामात्रै छन् । तीमध्ये ८ वटा अग्ला हिमाल नेपालमै पर्ने हुँदा आरोहीहरू नेपालप्रति बढी नै आकर्षित छन् । नेपालमा अमेरिका, युरोप तथा मध्यएसियाका नागरिक पर्वतारोहणका लागि आउने गरेका छन् ।
शालिक अनावरण
नेपाल पर्वतारोहण संघद्वारा निर्मित सर एड्मन्ड हिलारी र तेन्जिङ नोर्गे शेर्पाको शालिक आइतबार अनावरण गरिएको छ । संघले निर्माण गरेको ‘मेमोरेबल पार्क’मा निर्मित शालिकको अनावरण पर्यटन तथा नागरिक उड्डयान मन्त्रालयका सचिव गणेशराज जोशीले गरेका थिए ।
सन् १९९३ मे २९ का दिन सर्वोच्च शिखर सगरमाथा आरोहण गरेका दुई आरोहीलाई विश्वभरका नागरिकले सम्झिरहून् भन्ने उद्देश्यले शालिक निर्माण गरिएको संघका अध्यक्ष जिम्बा जाङ्बु शेर्पाले बतए ।