वसन्त ऋतुमा २० करोड पर्वतारोहण रोयल्टी

केदार दाहाल

काठमाडौं, ११ जेठ

नेपालले नेपाल पर्यटन बषवर्ष २०११ मनाइरहेको बेला बवसन्त ऋतुमा पर्वतारोहणबाट संकलन हुने रोयल्टीमा अघिल्लो बर्षकोभन्दा ६ प्रतिशतले बवृद्धि भएको छ । चालु बर्षको बसन्त ऋतुमायो सिजनमा जम्मा २० करोड ७४ लाख २८ हजार ४ सय रुपैयाँ रोयल्टी संकलन भएको नेपाल सरकारको पर्यटन तथा नागरिक उड्डयान मन्त्रालय अन्र्तरगत रहेको पर्यटन उद्योग माहाशाखाले जनाएको नकारी दिएको छ । जुन रकम १ करोड ८ लाख ३२ हजार ४ सय रुपयाँले बढी हो । गतएको बषवर्ष सन् २०१० को यही सिजनमा बसन्त ऋतुमा १९ करोड ६५ लाख लाख ९६ हजार रुपैयाँ रोयल्टी प्राप्त भएको थियो ।

सरकारले हरेक बषवर्र्ष पर्वतारोहण रोयल्टीबाट करोडौंको रुपैयाँरकम संकलन गर्देै आएको छ । गत बषवर्ष ९२ आरोहण दलले बशन्त ऋतुमायो सिजनमा आरोहण अनुमतिी लिएका थिए भने योेमा यस बषवर्ष भने ९१ आरोहणदलले मात्रै अनुमती लिएका छन् । त्यसतीमध्ये सबैभन्दा बढी बिश्वको अधिकांश सर्वोच्च शिखर सगरमाथाको आरोहणमा जानेहरू आरोहण दल बढी हुने गरेका छन् । यस बषवर्ष सगरमाथा आरोहणको लागि मात्र २६ आरोहण दलले आरोहण अनुमतिी लगेको महाशाखाले जानकारी दिएको छ । नाएको छ ।

सरकारले सन् ् २००९ मा मा आरोहीबाट २५ करोड ६२ लाख रुपैंया पर्वतारोहणमा गएका आरोहीबाट रोयल्टी संकलन गरेको थियो । महाशाखाले र सन् २००८ मा २५ २५ करोड ३५ लाख रुपैंयाँ रोयल्टी संकलन गरेको थियो । भएको थियो । यस्तो रोयल्टी नेपाल राष्ट्र बैंकमार्फत नेपाल सरकारको सर्वसञ्चित कोषमा जम्मा हुन्छ ।

पर्वतारोहण बाट प्राप्त हुने शुल्क नेपालको पर्यटन क्षेत्रकै मुख्य आम्दानीको स्रोत भएको महाशाखाले जनाएको छ । नेपाल घुम्न आउने धेरै बिदविदेशी पर्यटकहरुले अग्ला तथा मनोरम हिमाल आरोहण गर्ने भएकाले रोयल्टी पनि हरेक बषवर्ष बढ्दै गएको महाशाखाकाउसको े भनाई छ ।

नेपालमा कति हिमश्रृशृङखलाहंखला रु छन् भन्नेमा बिबाद विवाद रहे पनि नेपाल सरकारले ३ सय २६ वटा हिमाललाई मात्र पर्वतारोहणको निम्ति खुल्ला गरेको छ । बिश्वभविश्वभर ८ हजार मिटर भन्दा अग्ला हिमाल १४ वटामात्रै छन् । यस मतीमध्ये नेपालमा मात्रै ८ वटा अग्ला हिमाल नेपाल मा नै पर्ने हुँदा हिमआरोहीहरुहरू नेपालप्रति बढी नै आकर्षित छन् । नेपालमा खासगरी अमेरिका, यूुरोप तथा मध्य एसियाका नागरिकहरु पर्वतारोहणको लागि आउने गरेका छन् । पर्वतारोहणसँगै पर्वतारोहण व्यवसाय नेपालमा फस्टाउँने क्रम पनि बढ्दै गएको छ । आरोहण दल तथा व्यक्तिबाट प्राप्त रोयल्टी नेपाल राष्ट्रबैंक मार्फत नेपाल सरकारको सर्वसन्चित कोषमा जम्मा गरिएको महाशाखाकाले जानकारी दिएको छ ।

पर्यटन उद्योग महाशाखा ले बिभिन्न हिमाल आरोहणका लागि गर्न मार्गकाअनुसारे आधारमा लाग्ने दस्तुर छुट्ट्ट्ययाएको छ । पर्वतारोहण को लागि दुई समय उपयुक्त रहेकोले दुई समय छुट्टाईएको छ । जसमा बशवसन्त ऋतु तथार शरद ऋतु छुट्ट्ट्ययाईएको छ । बशन्त वसन्तमा ऋतुमा भन्दा शरद ऋतुमा झन्डै ५० प्रतिशतले कमी दस्तुर लाग्ने गरेको छ ।

• कुन हिमालमा कति दस्तुर ?

हिमालको उचाइ ७ सदस्यसम्म (डलरमा)

वसन्त ऋतु शरद ऋतु

८८४८ मि (सगरमाथा) ७०,००० ३५,०००

८००० मि. भन्दा माथि १०,००० ५,०००

७५०१ मि. देखि ७९९९ ४,००० २,०००

७००० मि. देखि ७५०० ३,००० १,५००

६५०१ मि.देखि ६९९९ २,००० १,०००

६५०० मि. भन्दा कम १,००० ५००