त्रिभुवन अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थलको हिस्सा ९२ प्रतिशत
केदार दाहाल
काठमाडौं, १४ फागुन- मुलुकको भौगोलिक अवस्थाअनुसार आवश्यकताभन्दा बढी विमानस्थल सञ्चालन हुँदा अधिकांश घाटामा गएका छन् । धेरैजसो विमानस्थलले सञ्चालन खर्चसमेत धान्न नसकेको नागरिक उड्डयन प्राधिकरणले जनाएको छ । नोक्सानीमा चलिरहेका विमानस्थलमध्ये अधिकांश दुर्गम क्षेत्रका हुन् ।
प्राधिकरणका अनुसार दुर्गमका ३ दर्जनभन्दा बढी विमानस्थल नोक्सानीमा छन् । पहिले सडक यातायात पु¥याउन नसक्दा निर्माण भएका यी विमानस्थलमा अहिले यात्रु चापसमेत घटेको छ । नेपालमा मन्त्री र उच्चपदस्थको दबाबमा विमानस्थल निर्माण गर्ने क्रम पञ्चायतकालदेखि हालसम्म जारी रहेको प्राधिकरणका अधिकारीहरू बताउँछन् ।
देशभरका ५१ विमानस्थलहरूको कुल आम्दानीमध्ये त्रिभुवन अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थल एक्लैले ९२ प्रतिशत हिस्सा ओगटेको छ । मुलुकमा रहेका ५१ विमानस्थलमध्ये १ दर्जन सञ्चालनमै छैनन् । धेरैजसो विमानस्थललाई हरेक वर्ष प्राधिकरणले रकम दिइरहेको छ ।
प्राधिकरणका अनुसार मुलुकभरका विमानस्थलले आव ०७०÷७१ मा ३ अर्ब १८ करोड ६३ लाख ९१ हजार २९६ रुपैयाँ आम्दानी गरेका छन् । यसमध्ये त्रिभुवनले मात्रै २ अर्ब ९२ करोड ४१ लाख ४८ हजार २२६ रुपैयाँ आम्दानी गरेको छ । त्रिभुवनबाहेक प्राधिकरणले अन्यत्रबाट जम्मा २६ करोड २२ लाख ४३ हजार ७० रुपैयाँमात्र आम्दानी गरेको छ ।
त्रिभुवनले गत वर्ष खर्च गरेर २ अर्ब ५० लाख ८७ हजार ९१० रुपैयाँ खुद नाफा गरेको छ । खर्च भने ८७ करोड ३२ लाख ७७ हजार ३१६ रुपैयाँ छ । प्राधिकरणले विमानस्थलको आगामी वर्ष आम्दानी झन्डै दोब्बर हुने प्रक्षेपण गरिसकेको छ । यो वर्ष उसले ४ अर्ब ११ करोड ३१ लाख रुपैयाँ आम्दानी गर्ने प्रक्षेपणसमेत गरेको छ ।
साउन १ देखि विमानस्थल विकास शुल्क लागू भइसकेकाले अन्तर्राष्ट्रिय यात्रा गर्ने यात्रुबाट १ हजार रुपैयाँका दरले उठाउँदा थप १ अर्ब ४५ करोड ७७ लाख रुपैयाँ आम्दानी हुने प्राधिकरण महानिर्देशक रतिशचन्द्रलाल सुमनले बताए ।
त्रिभुवनपछि आम्दानी गर्नेमा पोखरा विमानस्थल दोस्रो स्थानमा छ । पोखराले ५ करोड ७६ लाख ३१ हजार ५८६ रुपैयाँ ५८ पैसा आम्दानी गरेको छ । उसको खर्च ३ करोड ८० लाख ४ हजार ७८५ र खुद नाफा २ करोड ८ लाख २६ हजार ८०१ रुपैयाँ छ । पोखरा हाल अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थल बन्ने चरणमा छ ।
पूर्वको व्यस्त मानिने विराटनगर विमानस्थलले ४ करोड १४ लाख १४ हजार १९५ रुपैयाँ आम्दानी गरेको छ । खर्च ४ करोड ९२ लाख १९ हजार १०३ रुपैयाँ छ ।
दुर्गमका विमानस्थलमध्ये सोलखुम्बुको लुक्लास्थित तेन्जिङ–हिलारीले सबैभन्दा बढी १ करोड ३७ लाख ८० हजार ७३२ रुपैयाँ आम्दानी गरेको छ । उसको खर्च भने ७३ लाख ९३ हजार ५८३ रुपैयाँ छ ।
“दुर्गमका विमानस्थल प्राधिकरणलाई भार बन्दै गएकाले अब यिनलाई प्रतिस्थापन गर्नुपर्ने देखिएको छ,” महानिर्देशक सुमन भन्छन्, “सडक यातायातको पहुँच पुगिसकेका र यात्रुको चाप कम भएका विमानस्थल बन्द गरी चाप बढी हुने विमानस्थललाई आधुनिकीकरण गरिनेछ । तर, राजनीतिक दबाबका कारण विमानस्थल बन्द गर्न सक्ने अवस्था भने छैन ।”
विमानस्थल आम्दानी खर्च
त्रिभुवन अन्तर्राष्ट्रिय २,९२,४१,४८,२२६.१३ ८७,३२,७७,३१६.५५
पोखरा ५,७६,३१,५८६.५८ ३,६८,०४,७८५.२४
गौतमबुद्ध २,४७,६०,०८६.७० २,६९,७५,२२६.७४
विराटनगर ४,१४,१४,१९५.९६ ४,९२,१९,१०३.५९
तेन्जिङ–हिलारी १,३७,८०,७३२.९९ ७३,९३,५८३.०९
चन्द्रगढी १,५७,२१,४७२ १०४३९४४०
धनगढी ४६,२७,३७०.९८ ६४,९२,३७६.९३
नेपालगन्ज २,४९,७०,८७५.७० ३,१७,५९,३४१.
केदार दाहाल
काठमाडौं, १४ फागुन- मुलुकको भौगोलिक अवस्थाअनुसार आवश्यकताभन्दा बढी विमानस्थल सञ्चालन हुँदा अधिकांश घाटामा गएका छन् । धेरैजसो विमानस्थलले सञ्चालन खर्चसमेत धान्न नसकेको नागरिक उड्डयन प्राधिकरणले जनाएको छ । नोक्सानीमा चलिरहेका विमानस्थलमध्ये अधिकांश दुर्गम क्षेत्रका हुन् ।
प्राधिकरणका अनुसार दुर्गमका ३ दर्जनभन्दा बढी विमानस्थल नोक्सानीमा छन् । पहिले सडक यातायात पु¥याउन नसक्दा निर्माण भएका यी विमानस्थलमा अहिले यात्रु चापसमेत घटेको छ । नेपालमा मन्त्री र उच्चपदस्थको दबाबमा विमानस्थल निर्माण गर्ने क्रम पञ्चायतकालदेखि हालसम्म जारी रहेको प्राधिकरणका अधिकारीहरू बताउँछन् ।
देशभरका ५१ विमानस्थलहरूको कुल आम्दानीमध्ये त्रिभुवन अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थल एक्लैले ९२ प्रतिशत हिस्सा ओगटेको छ । मुलुकमा रहेका ५१ विमानस्थलमध्ये १ दर्जन सञ्चालनमै छैनन् । धेरैजसो विमानस्थललाई हरेक वर्ष प्राधिकरणले रकम दिइरहेको छ ।
प्राधिकरणका अनुसार मुलुकभरका विमानस्थलले आव ०७०÷७१ मा ३ अर्ब १८ करोड ६३ लाख ९१ हजार २९६ रुपैयाँ आम्दानी गरेका छन् । यसमध्ये त्रिभुवनले मात्रै २ अर्ब ९२ करोड ४१ लाख ४८ हजार २२६ रुपैयाँ आम्दानी गरेको छ । त्रिभुवनबाहेक प्राधिकरणले अन्यत्रबाट जम्मा २६ करोड २२ लाख ४३ हजार ७० रुपैयाँमात्र आम्दानी गरेको छ ।
त्रिभुवनले गत वर्ष खर्च गरेर २ अर्ब ५० लाख ८७ हजार ९१० रुपैयाँ खुद नाफा गरेको छ । खर्च भने ८७ करोड ३२ लाख ७७ हजार ३१६ रुपैयाँ छ । प्राधिकरणले विमानस्थलको आगामी वर्ष आम्दानी झन्डै दोब्बर हुने प्रक्षेपण गरिसकेको छ । यो वर्ष उसले ४ अर्ब ११ करोड ३१ लाख रुपैयाँ आम्दानी गर्ने प्रक्षेपणसमेत गरेको छ ।
साउन १ देखि विमानस्थल विकास शुल्क लागू भइसकेकाले अन्तर्राष्ट्रिय यात्रा गर्ने यात्रुबाट १ हजार रुपैयाँका दरले उठाउँदा थप १ अर्ब ४५ करोड ७७ लाख रुपैयाँ आम्दानी हुने प्राधिकरण महानिर्देशक रतिशचन्द्रलाल सुमनले बताए ।
त्रिभुवनपछि आम्दानी गर्नेमा पोखरा विमानस्थल दोस्रो स्थानमा छ । पोखराले ५ करोड ७६ लाख ३१ हजार ५८६ रुपैयाँ ५८ पैसा आम्दानी गरेको छ । उसको खर्च ३ करोड ८० लाख ४ हजार ७८५ र खुद नाफा २ करोड ८ लाख २६ हजार ८०१ रुपैयाँ छ । पोखरा हाल अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थल बन्ने चरणमा छ ।
पूर्वको व्यस्त मानिने विराटनगर विमानस्थलले ४ करोड १४ लाख १४ हजार १९५ रुपैयाँ आम्दानी गरेको छ । खर्च ४ करोड ९२ लाख १९ हजार १०३ रुपैयाँ छ ।
दुर्गमका विमानस्थलमध्ये सोलखुम्बुको लुक्लास्थित तेन्जिङ–हिलारीले सबैभन्दा बढी १ करोड ३७ लाख ८० हजार ७३२ रुपैयाँ आम्दानी गरेको छ । उसको खर्च भने ७३ लाख ९३ हजार ५८३ रुपैयाँ छ ।
“दुर्गमका विमानस्थल प्राधिकरणलाई भार बन्दै गएकाले अब यिनलाई प्रतिस्थापन गर्नुपर्ने देखिएको छ,” महानिर्देशक सुमन भन्छन्, “सडक यातायातको पहुँच पुगिसकेका र यात्रुको चाप कम भएका विमानस्थल बन्द गरी चाप बढी हुने विमानस्थललाई आधुनिकीकरण गरिनेछ । तर, राजनीतिक दबाबका कारण विमानस्थल बन्द गर्न सक्ने अवस्था भने छैन ।”
विमानस्थल आम्दानी खर्च
त्रिभुवन अन्तर्राष्ट्रिय २,९२,४१,४८,२२६.१३ ८७,३२,७७,३१६.५५
पोखरा ५,७६,३१,५८६.५८ ३,६८,०४,७८५.२४
गौतमबुद्ध २,४७,६०,०८६.७० २,६९,७५,२२६.७४
विराटनगर ४,१४,१४,१९५.९६ ४,९२,१९,१०३.५९
तेन्जिङ–हिलारी १,३७,८०,७३२.९९ ७३,९३,५८३.०९
चन्द्रगढी १,५७,२१,४७२ १०४३९४४०
धनगढी ४६,२७,३७०.९८ ६४,९२,३७६.९३
नेपालगन्ज २,४९,७०,८७५.७० ३,१७,५९,३४१.
No comments:
Post a Comment