निगमको सस्तो भाडाले एयरलाइन्सहरुलाई दबाब

केदार दाहाल
काठमाडौं, ६ फागुन- राष्ट्रिय ध्वजावाहक नेपाल वायुसेवा निगमले नयाँ जहाजबाट उडान सुरु गर्ने तयारी गरिरहँदा नेपाली यात्रुुले पनि भाडामा राहत पाउने भएका छन् । निगमले गत सातामात्रै ल्याएको एयरबस ३२० विमानले अगामी सातादेखि व्यावसायिक उडान थाल्नेबित्तिकै भाडा घट्ने निश्चित भएको छ । निगमको सस्तो भाडादर सार्वजनिक भएपछि अरु अन्तर्राष्ट्रिय कम्पनीले पनि भाडा घटाउन थालेका छन् ।
निगमले काठमाडौं–दिल्ली तथा काठमाडौं–क्वालालम्पुर उडानको भाडा अरुभन्दा सस्तो कायम गरेको छ । उसले बैंकक र हङकङमा पनि एयरबस ३२० बाट सेवा सुरु गर्ने जनाइसकेको छ । उडान तालिक निकाल्नेबित्तिकै उसले ती गन्तव्यको भाडा पनि घटाएर सार्वजनिक गर्ने बताइसकेको छ । निगमले काठमाडौं–क्वालालम्पुर उडानको एकतर्फी भाडा (करबाहेक) १४ हजार रुपैयाँ कायम गरेको छ । अरु कम्पनीले एकतर्फी २७ हजारदेखि ३५ हजार रुपैयाँसम्म लिँदै आएका छन् ।
गता सातादेखि काठमाडौं उडान थालेको मालिन्दो एयरले एकतर्फी १८ हजार रुपैयाँ भाडा लिन्छ । मलेसियन एयरलाइन्सले ३५ हजार रुपैयाँ लिँदै आएको छ । एयर एसिया सिक्सले बढीमा २० हजार रुपैयाँसम्म भाडा लिन्छ । निगमले यो रुटमा १४ हजार रुपैयाँ काम गरेपछि उनीहरूलाई पनि भाडा घटाउन चर्को दबाब परेको छ । निगमले लामो समयदेखि यो रुटमा उडान गरिरहेको छ ।
निगमले काठमाडौं–दिल्ली एकतर्फी भाडा करसहित ७,०८४ रुपैयाँ तोकेपछि त्यसतर्फ पनि भाडा घट्ने निश्चित भएको छ । कुनै समय काठमाडौं–दिल्ली भाडा ४५ हजार रुपैयाँसम्म पुगेको थियो । केही समयअघि मात्र त्यसतर्फका एयरलाइन्सहरू जेट एयरवेज, एयर इन्डिया, इन्डिगो, स्पाइस जेटले भाडा घटाएका थिए । उनीहरूले दुईतर्फी भाडा घटाएर १५ हजार रुपैयाँमा झारेका थिए । यीमध्ये कतिपय कम्पनीले अहिले ९ हजार रुपैयाँसम्म झारेका छन् ।
नेपालको प्रमुख श्रम गन्तव्य मलेसिया कामदारका लागि मात्रै नभई पछिल्ला ५ वर्षयता मलेसिया–काठमाडौं उडान भर्ने एयरलाइन्सहरूका लागि समेत आकर्षक गन्तव्य बन्दै आएको छ । प्रतिस्पर्धा बढ्दासमेत उनीहरूले भाडा घटाएका थिएनन् ।
“निगमले भाडा घटाएपछि अरु कम्पनी पनि स्वतः दबाबमा पर्छन्,” निगम प्रवक्ता रामहरि शर्मा भन्छन्, “राष्ट्रिय ध्वजावहक भनेकै जनताको सुविधाका लागि भएकोले अरु कम्पनीभन्दा सस्तो भाडा तोकेका हौं, अब अरुले पनि घटाउँछन् ।”
मलेसियामा उडान भर्ने एयरलाइन्सका ८० प्रतिशतभन्दा बढी यात्रु कामदार हुन् । पछिल्लो समय ठूलो संख्यामा नेपालीहरू पनि ‘होलिडे प्याकेज’मा घुम्ने र व्यापारिक काममा ओहोरदोहोर गर्ने क्रम बण््दो छ । करिब ७ लाख नेपाली कामदार रहेको मलेसियामा चालू वर्ष १ लाख १७ हजार ६८६ युवा रोजगारीका लागि गइसकेका छन् ।
मलेसियाबाट आउने एयरलाइन्सका लक्षित यात्रु भनेका नेपाली नै भएको प्रेसिडेन्ट ट्राभल्सका सञ्चालक भोलाविक्रम थापा बताउँछन् । “मागअनुसार आपूर्ति हुने भएकाले माग अत्यधिक हुँदा नयाँ एयरलाइन्स नेपाल आइरहेका छन्,” उनले भने ।

दुर्गमको वाई १२ ई जहाज सुगममा
चीनले अनुदानमा दिएको वाई १२ ई जहाज दुर्गममा उडाउने भनिए पनि सुगममै उडान भरिएको छ । जहाज निर्माता कम्पनीले ‘पर्फर्मेन्स चार्ट’ नपठाउँदा सुगममा उडान भर्नुपरेको निगमले जनाएको छ ।
चीनले वाई–१२ ई र एमए–६० जहाज अनुदानमा दिएको थियो । वाई १२ बाट दुर्गममा र एमए–६० बाट सुगममा उडान भर्ने निगमको लक्ष्य हो । ३ वटा वाई १२ र एउटा एमए–६० जहाज खरिद प्रक्रियामै छन् । ४ वटा वाई १२ ई मार्फत दुर्गममा उडान भर्ने उसको लक्ष्य हो ।
“हामीलाई कम्पनीले अझै पनि पर्फर्मेन्स चार्ट पठाएको छैन, त्यसैले सुगममा उडान भरिरहेका छौं,” निगम प्रवक्ता शर्माले भने, “उसले कति उचाइसम्म उडान गर्न सकिन्छ, कति किलोसम्म बोकेर उच्च भेगमा जान सकिन्छ, नेपालका कुन–कुन विमानस्थलमा उडान÷अवतरण गर्न सकिन्छ भन्ने चार्ट नपठाउँदासम्म हामीले दुर्गममा उडान गर्न सक्दैनौं ।” सुगम क्षेत्रमा उडान गर्न निजी विमान पर्याप्त रहे पनि दुर्गमका लागि थोरै छन् ।