‘पर्यटनको विकल्पमा आर्थिक विकासको अरू बाटो छैन’

विश्व पर्यटन दिवस नेपालमा पनि मनाइयो

टुरिजम लिङकिङ कल्चर’ नारा नेपालको

काठमाडौं, १० असोज

टुरिजम लिङकिङ कल्चर’ भन्ने नाराका साथ नेपालमा पनि मंगलबार ३२ औं विश्व पर्यटन दिवस विभिन्न कार्यक्रम गरी मनाइएको छ । पर्यटन तथा नागरिक उड्डयन मन्त्रालय, नेपाल पर्यटन बोर्ड एर्व पर्यटन क्षेत्रका सरोकारवालाहरूको सहकार्य एवं सहभागितामा बिहानैदेखि विविध कार्यक्रम गरी यो दिवस मनाइएको हो ।

विश्व पर्यटन दिवस हरेक वर्ष विभिन्न कार्यक्रम गरी एक दिन मनाइने गरेको भए पनि यस वर्ष भने सेप्टेम्बर १७ तारिखदेखि नै कार्यक्रम गरिँदै आएको छ । यो कार्यक्रम अक्टोबर १ तारिखसम्म सञ्चालन गर्ने कार्यक्रम छ । मंगलबार मन्त्रालयले आयोजना गरेको कार्यक्रममा पर्यटन तथा नागरिक उड्डयन मन्त्रालयका सचिव डा. गणेशराज जोशीले विश्व पर्यटन दिवसको यस वर्षको नारा नेपालको सन्दर्भमा मेल खाने बताए । “नेपालमा पर्यटनको विकल्पमा आर्थिक विकासको अन्य बाटो छैन,” सचिव जोशीले भने । उनले पर्यटन विकास गर्न १७ वटा पर्यटन क्षेत्र निर्माण गर्न लागेको जानकारीसमेत दिए ।

नेपाल पर्यटन वर्ष सन् २०११ जारी रहेको बेला मनाइएको पर्यटन दिवस फलदायी भएको नेपाल पर्यटन वर्षका राष्ट्रिय कार्यक्रम संयोजक योगेन्द्र शाक्यले बताए ।

यसै अवसरमा सगरमाथा क्षेत्र आसपासका जिल्लालाई समेटेर ट्रेकिङ एजेन्सी एसोसिएसन अफ नेपाल (टान) ले चारवटा नयाँ पदमार्ग सार्वजनिक गरेको छ । नेपाल भ्रमण गर्ने पर्यटकको झन्डै ४० प्रतिशत पदयात्रामा जाने भएकोले पनि नयाँ पदमार्ग आवश्यक देखेर हरेक वर्ष नयाँ पदमार्ग सार्वजनिक गर्ने गरेको टानका अध्यक्ष महेन्द्रसिंह थापाले बताए ।

नयाँ पदमार्गहरूमा सगरमाथा क्षेत्रमा रहेको अरुण भ्यालीदेखि खोटाङ–खुम्बु क्षेत्र हुँदै पुनः सगरमाथा क्षेत्र फर्किने गरी, त्यसैगरी, काठमाडौं लामिडाँडा हुँदै हलेसीसम्मको रुट, त्यस्तै, काठमाडौं–फाप्लु–पाँचपोखरी खरिखोला, नार्चेन रुट बागलुङको ढोरपाटन र सिन्धुपाल्चोकको पाँचपोखरी पदमार्ग छन् ।

पर्यटन दिवसमा नेपालको नारा

‘टुरिजम लिङकिङ’ कल्चर भन्ने ३२ औं विश्व पर्यटन दिवसको नारा नेपालको प्रस्तावमा विश्व पर्यटन संगठनले तय गरेको नेपाल पर्यटन बोर्डका कार्यकारी प्रमुख प्रचण्डमान श्रेष्ठले बताएका छन् । नेपालको पर्यटन संस्कृतिसँग जोडिएकाले यसलाई नयाँ ढंगबाट परिभाषित गर्न जरुरी रहेकाले संगठनको बैठकमा प्रस्ताव गरेको कार्यकारी प्रमुख श्रेष्ठले जानकारी दिए ।

नेपालले गरेको प्रस्तावलाई संगठनले सहजै स्वीकार गरेको उनले बताए । उनले भने, “नेपालको हिमाली, पहाडी तथा तराईका सम्पूर्ण भूभागका संस्कृतिसँग पर्यटन जोड्न आवश्यक देखेर हामीले उक्त प्रस्ताव ग¥यौं ।”

आजदेखि पूरै ठमेल ‘वाई–फाई जोन’

काठमाडौं, ९ असोज

मुलुकको सबैभन्दा बढी पर्यटकीय चहलपहल हुने क्षेत्र ठमेल मंगलबारदेखि ‘वाई–फाई जोन’ हुँदैछ । ३२ औं विश्व पर्यटन दिवसको अवसर पारेर ठमेल क्षेत्रलाई मंगलबार औपचारिक रूपमा वाई–फाई जोन घोषणा गरिँदैछ ।

यससँगै ठमेलका सार्वजनिक स्थानमा समेत बसेर अब ल्यापटप र वाई–फाई सुविधायुक्त मोबाइलबाट उच्च गतिको इन्टरनेट चलाउन सकिनेछ । मर्कन्टाइल कम्युनिकेसन प्रालि र ठमेल पर्यटन परिषद्को संयुक्त पहलमा यो सुविधा दिन लागिएको हो ।

विगत दुई महिनादेखि निश्चित स्थानहरूमा वाई–फाई सुविधा दिइँदै आएको भए पनि मंगलबारदेखि ठमेलका लगभग सबै स्थानमा यो सेवा दिइने परिषद्ले जनाएको छ । ठमेलका क्षेत्रपाटी, सातघुम्ती, ज्याठा, सञ्चयकोष भवन, मनाङ होटलसम्म वाई–फाई चलाउन पाइनेछ ।

“अधिकांश पर्यटक ठमेल क्षेत्र आएर मात्रै अन्यत्र जाने भएकाले नेपालमै पहिलो पटक वाई–फाई सुविधा दिन लागिएको हो,” परिषद् अध्यक्ष तेजेन्द्रनाथ श्रेष्ठले भने । उनका अनुसार दसैंसम्म निःशुल्क र त्यसपछि निश्चित रकम तोकेर सेवा दिइनेछ । वाई–फाईका लागि मर्कन्टाइलले ४ करोड रुपैयाँ लगानी गरेको छ ।

दसैंपछि स्क्र्याच कार्डमार्फत यो सेवा बिक्री गरिने परिषद्ले जनाएको छ । यसका लागि प्रतिघण्टा १७ रुपैयाँ मूल्य तोकिएको छ । त्यसपछि पूरै दिन, हप्ता र महिनाका लागि पनि स्क्र्याच कार्डको सुविधा विस्तार गरिने जानकारी श्रेष्ठले दिए । स्क्र्याच कार्डभित्र सञ्चालकको नाम तथा पासबर्ड हुन्छ ।

स्क्र्याच कार्ड लिन नेपाली उपभोक्ताले आफ्नो परिचयपत्रको फोटोकपी र विदेशीले पासपोर्टको फोटोकपी बुझाउनुपर्नेछ । सुरक्षाको कारण जनाउँदै र अन्यत्र यसको प्रयोग नहोस् भनेर सुरक्षा प्रशासनले त्यस्तो माग गरेकोले परिचयपत्र खुलाउनेलाई मात्र स्क्र्याच कार्ड उपलब्ध गराइने भएको श्रेष्ठले बताए । उनका यस्तो कार्ड ठमेलका रेस्टुराँ, होटल, सुपरमार्केटलगायतका स्थानमा पाइन्छ ।

वाई–फाईको सुविधामार्फत उठेको रकमको ३० प्रतिशत स्क्र्याच कार्ड विक्रेता, १० प्रतिशत परिषद् र ६० प्रतिशत मर्कनटाइलले पाउनेछन् ।

परिषद्ले ठमेलभर वाई–फाईको सुविधा दिनेगरी योजना ल्याउन प्रस्ताव गरेपछि आफूहरूले लगानी गरेको मर्कन्टाइलका सञ्चालक प्रचण्ड शाक्यले बताए । “हाम्रो सुविधा अन्यको भन्दा उच्च गति र गुणस्तरको भएकाले नै हामीलाई प्रस्ताव आएको हो,” उनले भने ।

परिषद् र मर्कन्टाइलको सहकार्यमा दसैंलगत्तै पोखरा, चितवनको सौराह, लुम्बिनीलगायत स्थानमा पनि वाई–फाई सुविधा दिन लागिएको जानकारी श्रेष्ठले दिए ।

रेस्टुराँ तथा बारहरूमा ‘स्मोकिङ जोन

काठमाडौं, ८ असोज

रेस्टुरेन्ट एन्ड बार एसोसिएसन नेपाल (रेबन) ले मातहतका सम्पूर्ण व्यवसायीहरूलाई ‘स्मोकिङ जोन’ राख्न निर्देशन दिएलगत्तै उनीहरूले स्मोकिङ जोन राखेका छन् । सार्वजनिक स्थलमा सुर्तीजन्य पदार्थ उपभोगमा रोक लगाउने सरकारी निर्णय कार्यान्वयन गर्न सहज बनाउने उद्देश्यका साथ व्यवसायीहरूले रेस्टुराँ तथा बारहरूमा स्मोकिङ जोनको व्यवस्था गरेका हुन् ।

सरकारले सुर्तीजन्य पदार्थ नियन्त्रण र नियमन गर्ने ऐन सदर भएको तीन महिनापछि सार्वजनिक स्थलमा सुर्तीजन्य पदार्थ प्रयोग गर्न नपाइने व्यवस्थालाई कार्यान्वयन गर्ने बताएलगत्तै रेबनले मातहतका रेस्टुराँ तथा बारहरूमा स्मोकिङ जोन राख्न निर्देशन दिएको थियो ।

सुर्तीजन्य पदार्थ नियन्त्रण गर्न कानुनले धेरै ठाउँ समेटेको छ । जसअन्तर्गत होटल तथा रेस्टुराँ पनि पर्ने भएकाले रेबनले स्मोकिङ जोन राख्न निर्देशन दिएकोमा प्रायले कार्यान्वयन गरेको र स्मोकिङ जोन नराखेका रेस्टुराँहरू पनि यसको तयारीमा रहेको रेबनका अध्यक्ष तेजेन्द्रनाथ श्रेष्ठले बताए । “व्यवसायीका तर्फबाट हुनेसम्मको पहल गरेका छौं,” उनले भने, “यसमा सरकारले चासो दिनुपर्छ ।” सरकारले चासो नदिए यो व्यवस्था पनि प्रभावकारी बन्न नसक्ने उनको भनाइ छ ।

“हामीले पहिलेदेखि नै रेस्टुराँहरूलाई स्मोकिङ जोन राख्न आग्रह गर्दै आएका थियौं,” उनले भने, “अहिले भने रेबनमा आबद्ध तथा ठमेलका सबैजसो रेस्टुराँ तथा बारहरूमा स्मोकिङ जोन जोन राखिएको छ ।” रेस्टुराँमा ग्राहक खानपिनका लागि आउने भएकाले त्यस्ता ठाउँमा स्मोकिङ जोन छुट्टै हँुदा अन्यत्र सकारात्मक छाप पर्ने देखेर सबै व्यवसायीले रेबनको अभियानमा साथ दिएको उनले जानकारी दिए ।

हाल विशेषगरी ठमेल क्षेत्रमा रहेका रेस्टुराँहरूले स्मोकिङ जोनको व्यवस्था गरेका छन् । व्यवसायीहरूले स्मोकिङ जोन र नन स्मोकिङ भनेर लेखेर टाँसेका छन् । त्यसले गर्दा धूमपान नगर्ने ग्राहकहरू उत्साहित भएको पाएको लिली रेस्टुरेन्ट एन्ड बार सञ्चालक काजीबाबु श्रेष्ठको भनाइ छ । “रेबनले निर्देशन नदिएको भए पनि स्मोकिङ जोन छुट्टै राख्नुपर्छ भन्ने लागेको थियो,” उनले भने, “निर्देशनपछि त राख्न बाध्य पनि भयौं ।”

रेबनमा आबद्ध रेस्टुराँको संख्या सयभन्दा बढी छ भने ठमेलमा मात्र १ सय ५० रेस्टुराँ छन् । रेबनमा आबद्ध रेस्टुराँहरूलाई रेबनमार्फत र ठमेल क्षेत्रका रेस्टुराँहरूलाई ठमेल पर्यटन विकास परिषद्मार्फत स्मोकिङ जोन राख्न निर्देशन दिइएको थियो ।

नाङ्लोमा सुर्तीजन्य पदार्थ बिक्री गर्न रोक

ठमेल पर्यटन विकास परिषद्ले ठमेलका सडकमा सुर्तीजन्य वस्तु नाङ्लोमा राखी बिक्री गर्नेलाई हटाउन थालेको छ । परिषद्ले नगर प्रहरीको सहयोगमा यो काम गर्न थालेको हो । पर्यटकीय क्षेत्र ठमेलमा सरकारी निर्णय कार्यान्वयन गर्नु अपरिहार्य भएकोले यस्तो गरिएको परिषद्का अध्यक्ष तेजेन्द्रनाथ श्रेष्ठले बताए ।