काठमाडौं, १९ जेठ- सरकारले दातृनिकायको ऋण तिर्न विमानस्थल सुधार र पर्यटक
सेवा शुल्क लिने भएपछि आगामी साउनदेखि हवाईभाडा महँगिने भएको छ ।
स्वदेशीका लागि १ हजार र विदेशीका लागि २ हजार थप भार पर्नेछ ।
नेपाल पर्यटन बोर्डले पर्यटक शेवा शुल्क भनेर १ हजार रुपैयाँ लिन थालिसकेको छ । नेपाल नागरिक उड्डयन प्राधिकरणले पनि साउनदेखि १ हजार रुपैयाँ विमानस्थल सुधार शुल्क उठाउने भएको छ । अर्थ मन्त्रालयले उसलाई साउनबाट शुल्क उठाउन सहमति दिइसकेको छ ।
आन्तरिक यात्रुबाट उठाइने शुल्कसम्बन्धी प्रस्ताव पेस भए पनि अर्थले निर्णय भने गरिसकेको छैन । बोर्डले पनि आन्तरिक यात्रुबाट ५ सय रुपैयाँ उठाउने प्रस्ताव अर्थमा पठाएको छ । अर्थले यसलाई पनि स्वीकृति दिने हो भने नेपाली यात्रुलाई थप १ हजार ५ रुपैयाँको भार पर्नेछ ।
एसियाली विकास बैंक (एडीबी)सहित विभिन्न दातृ निकायस“ग लिइएको १२ अर्ब रुपैयाँ ऋणको सावाँ र ब्याज भुक्तानी गर्न कर लिन लागिएको प्राधिकरणले जनाएको छ । अब यात्रुले टिकट खरिद गर्दा नै उक्त रकम जोडिएको हुनेछ । इन्टरनेसनल एयर ट्रान्सपोर्ट एसोसिएसन (आएटा)मार्फत टिकटमै कर समावेश गरिने प्राधिकरणको भनाइ छ । उसले वार्Èिक २ अर्बसम्म गरी ५ वर्Èभित्र १० अर्ब रुपैया“ उठाउने लक्ष्य लिएको छ ।
पर्यटन व्यवसायीले भने प्राधिकरण र बोर्ड निर्णयको विरोध गरेका छन् । “पर्यटकलाई नेपाल महँगो गन्तव्य बनिरहेका बेला थप शुल्क लिनु गलत हो,” नेपाल एसोसिएसन अफ टुर एन्ड ट्राभल्स एजेन्ट्स (नाट्ट) अध्यक्ष डीबी लिम्बू भन्छन्, “सरकारले राष्ट्रिय ध्वजावाहकलाई बलियो नबनाउँदा विदेशी बायुसेवाले मनपरी भाडा लिइरहेका थप शुल्क लिइँदा सकारात्मक सन्देश जाँदैन ।”
भारत, चीनलगायत विभिन्न देशका विमानस्थलमा यस्तो शुल्क लिने गरिएकाले यहाँ पनि सुरु गर्न लागिएको प्राधिकरणका नायब महानिर्देशक तथा प्रवक्ता वीरेन्द्र श्रेष्ठ बताउँछन् । “यो शुल्क तत्कालीन हवाई विभाग र अहिलेको प्राधिकरणले लिएको विदेशी ऋण तिर्न प्रयोग हुनेछ,” उनले भने, “आन्तरिक यात्रुसँग पनि कर लिने तयारी छ । यात्रुलाई केही आर्थिक भार त पक्कै पर्छ तर त्यही पैसाबाट सुधार गरिने विमानस्थलको सुविधा पनि उपयोग गर्न पाइन्छ ।”
हवाई भाडाले नै नेपाल गन्तव्यलाई महँगो पारेको प्यासिफिक एसिया ट्राभल्स एसोसिएसन (पाटा) नेपाल च्याप्टर अध्यक्ष सुमान पाण्डे बताउँछन् । “नेपालका सरकारी संयन्त्रमा बजेट बढाउने, कर बढाउने तर बजेटमा पारदर्शी नहुने रोग लागेको छ,” उनी भन्छन्, “पर्यटन बोर्डमा बजेट कहाँ गएको छ, कसैलाई थाहा छैन ।”
नेपालको राष्ट्रिय ध्वजावाहक नेपाल वायुसेवा निगमको कमजोरीको फाइदा उठाउँदै नेपालमा उडान भर्ने सबैजसो एयरलाइन्सले सिजन लाग्नेबित्तिकै भाडा बढाउने गरेका छन् । उनीहरूले गत वर्षको यही अवधिभन्दा २० देखि ३० प्रतिशतसम्म भाडा बढाइसकेका छन् । नेपालीको बढ्दो विदेश जाने क्रम, माग र आपूर्तिबीचको असन्तुलनको फाइदा उठाउँदै उनीहरूले आफूखुसी भाडा बढाउने गरेका हुन् ।
रोजगारीका लागि नेपालबाट दैनिक सयौं बिदेसिने भएकाले मागबमोजिम उडान नहुँदा भाडामा असर परेको नेपाल एसोसिएसन अफ टुर एन्ड ट्राभल एजेन्ट्स (नाट्टा)का पूर्वअध्यक्ष रामकाजी कोने बताउँछन् । “नेपाली ध्वजावाहकको कमजोरीको फाइदा विदेशी एयरलाइन्सले लिने गरेका छन्, त्यसैले यात्रुहरू मारमा पर्छन्,” उनले भने ।
नेपाल पर्यटन बोर्डले पर्यटक शेवा शुल्क भनेर १ हजार रुपैयाँ लिन थालिसकेको छ । नेपाल नागरिक उड्डयन प्राधिकरणले पनि साउनदेखि १ हजार रुपैयाँ विमानस्थल सुधार शुल्क उठाउने भएको छ । अर्थ मन्त्रालयले उसलाई साउनबाट शुल्क उठाउन सहमति दिइसकेको छ ।
आन्तरिक यात्रुबाट उठाइने शुल्कसम्बन्धी प्रस्ताव पेस भए पनि अर्थले निर्णय भने गरिसकेको छैन । बोर्डले पनि आन्तरिक यात्रुबाट ५ सय रुपैयाँ उठाउने प्रस्ताव अर्थमा पठाएको छ । अर्थले यसलाई पनि स्वीकृति दिने हो भने नेपाली यात्रुलाई थप १ हजार ५ रुपैयाँको भार पर्नेछ ।
एसियाली विकास बैंक (एडीबी)सहित विभिन्न दातृ निकायस“ग लिइएको १२ अर्ब रुपैयाँ ऋणको सावाँ र ब्याज भुक्तानी गर्न कर लिन लागिएको प्राधिकरणले जनाएको छ । अब यात्रुले टिकट खरिद गर्दा नै उक्त रकम जोडिएको हुनेछ । इन्टरनेसनल एयर ट्रान्सपोर्ट एसोसिएसन (आएटा)मार्फत टिकटमै कर समावेश गरिने प्राधिकरणको भनाइ छ । उसले वार्Èिक २ अर्बसम्म गरी ५ वर्Èभित्र १० अर्ब रुपैया“ उठाउने लक्ष्य लिएको छ ।
पर्यटन व्यवसायीले भने प्राधिकरण र बोर्ड निर्णयको विरोध गरेका छन् । “पर्यटकलाई नेपाल महँगो गन्तव्य बनिरहेका बेला थप शुल्क लिनु गलत हो,” नेपाल एसोसिएसन अफ टुर एन्ड ट्राभल्स एजेन्ट्स (नाट्ट) अध्यक्ष डीबी लिम्बू भन्छन्, “सरकारले राष्ट्रिय ध्वजावाहकलाई बलियो नबनाउँदा विदेशी बायुसेवाले मनपरी भाडा लिइरहेका थप शुल्क लिइँदा सकारात्मक सन्देश जाँदैन ।”
भारत, चीनलगायत विभिन्न देशका विमानस्थलमा यस्तो शुल्क लिने गरिएकाले यहाँ पनि सुरु गर्न लागिएको प्राधिकरणका नायब महानिर्देशक तथा प्रवक्ता वीरेन्द्र श्रेष्ठ बताउँछन् । “यो शुल्क तत्कालीन हवाई विभाग र अहिलेको प्राधिकरणले लिएको विदेशी ऋण तिर्न प्रयोग हुनेछ,” उनले भने, “आन्तरिक यात्रुसँग पनि कर लिने तयारी छ । यात्रुलाई केही आर्थिक भार त पक्कै पर्छ तर त्यही पैसाबाट सुधार गरिने विमानस्थलको सुविधा पनि उपयोग गर्न पाइन्छ ।”
हवाई भाडाले नै नेपाल गन्तव्यलाई महँगो पारेको प्यासिफिक एसिया ट्राभल्स एसोसिएसन (पाटा) नेपाल च्याप्टर अध्यक्ष सुमान पाण्डे बताउँछन् । “नेपालका सरकारी संयन्त्रमा बजेट बढाउने, कर बढाउने तर बजेटमा पारदर्शी नहुने रोग लागेको छ,” उनी भन्छन्, “पर्यटन बोर्डमा बजेट कहाँ गएको छ, कसैलाई थाहा छैन ।”
नेपालको राष्ट्रिय ध्वजावाहक नेपाल वायुसेवा निगमको कमजोरीको फाइदा उठाउँदै नेपालमा उडान भर्ने सबैजसो एयरलाइन्सले सिजन लाग्नेबित्तिकै भाडा बढाउने गरेका छन् । उनीहरूले गत वर्षको यही अवधिभन्दा २० देखि ३० प्रतिशतसम्म भाडा बढाइसकेका छन् । नेपालीको बढ्दो विदेश जाने क्रम, माग र आपूर्तिबीचको असन्तुलनको फाइदा उठाउँदै उनीहरूले आफूखुसी भाडा बढाउने गरेका हुन् ।
रोजगारीका लागि नेपालबाट दैनिक सयौं बिदेसिने भएकाले मागबमोजिम उडान नहुँदा भाडामा असर परेको नेपाल एसोसिएसन अफ टुर एन्ड ट्राभल एजेन्ट्स (नाट्टा)का पूर्वअध्यक्ष रामकाजी कोने बताउँछन् । “नेपाली ध्वजावाहकको कमजोरीको फाइदा विदेशी एयरलाइन्सले लिने गरेका छन्, त्यसैले यात्रुहरू मारमा पर्छन्,” उनले भने ।
No comments:
Post a Comment